Interview met Nyiragasigwa Hens

achtergrond: Pride of Color

Er is een sokkel voor onze gevel geland. Deze te bestijgen piëdestal is een project van BeHuman vzw. We hadden een gesprek met een van de organisatoren Nyiragasigwa Hens.

"Stand here, stand with us.” Met die slogan willen de organisatoren meer aandacht geven aan de LGBTQ+ gemeenschap met extra aandacht voor mensen van kleur binnen deze gemeenschap.

“We nodigen mensen uit om plaats te nemen op onze lege sokkel en zo meer zichtbaarheid te geven aan een gemeenschap die te weinig gehoord wordt. Iedereen moet zich kunnen herkennen in standbeelden. Als die standbeelden niet bestaan, maken we ze gewoon zelf”, zegt Nyiragasigwa Hens.


We vuurden enkele vragen af op deze bijzonder gedreven community builder, actrice, coach voor jong theatertalent, creative mother van BeHuman en The Pride of Color én bezielster van de vzw Rwanda en zoveel meer, dat zich inzet voor mensen Rwandese geadopteerden.

Als de bron van jouw drive een kleur en een vorm zou hebben, welke zouden dat dan zijn? Hoe ziet die er uit?

Nyiragasigwa: Zeer warm, soms heet, geel, ovaal omdat je daar op kan liggen maar ook zachtjes afschuiven, zoals een amandelvormig oog. Soms kan het ook zwart worden.

Prachtig! Je hebt voor BeHuman een goedwerkende tandem gevormd met Jaouad Alloul. Hoe hebben jullie elkaar ontmoet en hoe zou je jullie dynamiek omschrijven?

Nyiragasigwa: We hebben elkaar ontmoet tijdens een schrijfatelier dat Jaouad bij mij volgde. Ik vond zijn verhaal zó intrigerend. De opdracht was om een eigen levensgebeurtenis op papier te zetten. Hij had zo’n vlotte pen dat ik met mijn theaterachtergrond meteen mogelijkheden zag in zijn verhaal. Dus heb ik hem het voorstel gedaan om samen verder te werken aan zijn tekst en hebben we er de voorstelling ‘Zeemeermin’ van gemaakt, een korte monoloog die hij nu meer dan 100 keer heeft gespeeld voor scholen. En zo was ons ‘huwelijk’ beklonken. We wouden meer samenwerken en zo Behuman vzw ter wereld gekomen, onze baby ☺.

Hoe ga jij om met deze rare corona-tijden, waarin veel zaken worden beperkt of zelfs stilgelegd?

Nyiragasigwa: De eerste lockdown vond ik echt een moment van bezinning en was voor mij na een intens jaar van heel hard werken en waanzinnig toffe dingen te hebben gedaan toch zeer welkom. Gedwongen rust dus. De tweede lockdown vond ik al iets minder aangenaam. Ik vind de kneuterigheid waarmee wij in dit petieterig landje worden behandeld zeer frustrerend. Maar ik heb eigenlijk niet stil gezeten tijdens geen van beide lockdowns. Ik heb nu veel meer tijd en ruimte in m’n hoofd om over nieuwe projecten te denken, terwijl ik ook bezig ben met reeds gelanceerde projecten. Alles loopt dus een beetje door elkaar. We hebben met BeHuman vzw het geluk gehad om onze voorstelling Phenomenal Womxn nog hebben kunnen spelen, dankzij Archipel, Arenberg en Walpurgis. Het was net tussen de twee lockdowns in. Maar daarnaast zijn er ook heel wat projecten geannuleerd geweest.

Was je je al op jonge leeftijd bewust van de ongelijkheid, onwetendheid en discriminatie van minderheden in de wereld?

Nyiragasigwa: Ik denk dat ik als kind altijd bevriend was met de underdogs en in de bres sprong als iemand onheus werd behandeld. In de de lagere school was ik degene die met de jongens ging vechten op de speelplaats als ze de meisjes niet met respect behandelden. Die jongens hadden allemaal schrik als ze mij zagen aankomen. Ongelijkheid heb ik nooit goed begrepen. Misschien komt het ook wel omdat ik zelf altijd de opvallende eend in familie ben geweest als enigste poc (person of color). Ik ben geadopteerd in een liefdevolle witte familie maar ik zag ook wel hoe bepaalde mensen keken naar mijn witte moeder en mij als we op straat liepen. Vragende blikken die zich leken af te vragen “Hoe zouden die twee met elkaar gerelateerd zijn?”. Als kind vroeg ik me ook altijd af waarom mijn land zo arm was en dat er hier zoveel was. Tot op de dag van vandaag kan ik nog steeds niet begrijpen dat welvaart zo oneerlijk verdeeld is, maar begrijp ik nu wel veel beter hoe de wereld in elkaar zit.

Wie zijn de mensen die jou geïnspireerd hebben (en misschien nog steeds inspireren) op jouw eigen pad?

Nyiragasigwa: Mijn moeder en biologische moeder, Maya Angelou, mijn nichten De Fienen genaamd, al mijn lieven en iedereen die ik lief heb gehad en nog lief heb. Oh en ook nog Tracy Chapman.

Je bent iemand die zich schijnbaar onvermoeibaar inzet voor bewustzijnsverruiming en gelijkheid op maatschappelijk niveau niet alleen met ‘BeHuman’ en ‘Pride of Colour’, maar ook met ‘Rwanda en Zoveel Meer’. Waar haal jij je brandstof hiervoor?

Nyiragasigwa: Ik probeer alles te doen vanuit een persoonlijke affiniteit, mededogen en passie. En misschien heb ik wel een zesde zintuig voor waar een tekort is, waar ik vind ik dat iets in balans getrokken moet worden, als je begrijpt wat ik bedoel? Ik kan er niet tegen wanneer mensen niet dezelfde kansen krijgen vanwege bijvoorbeeld een andere huidskleur of omdat je niet geboren bent op de juiste maatschappelijke ladder. In welke hoedanigheid je ook geboren wordt, hoe je je ook identificeert, ik vind dat iedereen recht heeft op dezelfde kansen en mogelijkheden. Zolang dat niet zo is, denk ik dat mijn vuur zal blijven branden.

Je bent actrice van opleiding, maar werkt ook achter de schermen als coach. Heb je beide nodig, zowel op het podium staan als ernaast? Welk advies heb je voor makers die net starten aan hun zoektocht?

Nyiragasigwa: Ik heb de beide eigenlijk niet nodig. Ik heb met de jaren gemerkt dat ik liever áchter de schermen sta en werk. Het ondersteunen en coachen van nieuw talent vind ik zalig om te doen. Daar krijg ik zelf ook ongelofelijk veel energie van. Het zelf op een podium staan vergt een totaal andere focus, andere energie. Wat ik startende makers wil meegeven is; blijf altijd zoeken, stop niet met zoeken en laat niemand jou vormen als je dat niet wil. Zoek je eigen stem, je eigen stijl, je eigen karakter, je eigen kleur, maar schuw niet om van anderen te leren.

Wat is nog één van je wildste dromen?

Nyiragasigwa: Ik moet zeggen dat veel van mijn dromen al zijn uitgekomen. ‘Pride of Color’ is een droom die is uitgekomen. Ik droom nog van heel veel nieuwe creaties te mogen maken en veel mensen te mogen coachen en hoe zeemzoet het ook mag klinken: More color and More Pride !!!!